Gerek vajinal doğum, gerekse sezeryan sonrası hastalarda gebeliğin yarattığı değişiklikler ve doğum travmasına bağlı olarak genital bölgede deformasyon oluşabiliyor. Bu nedenle genital bölgeye yönelik çeşitli müdahaleler için hastalar vajinal estetik müdahalelere ihtiyaç duyabiliyor. Bu yazıda kısaca bu işlemlerden bahsetmek istiyorum.
Doğum sonrası hastalar vajina estetiği talepleri ile başvurabilmektedir. Bunlar;
Ayrıca annelik estetiği adı verilen çeşitli cerrahi işlemler de doğum sonrası genel vücut estetiği için uygulanabilmektedir.
Doğum sonrası vajina genişleyebilir. Doğum sonrası vajinal genişleme çeşitli faktörlere bağlıdır. Gebe hastanın genetik yapısı en önemli faktördür. Dokuların ve kasların gücü genetik yapıyla ilgilidir. Ancak aynı zamanda düzenli egzersiz yapmak, iyi beslenmek, sağlıklı kilo almak da vajinal genişleme olasılığını azaltır.
Zor doğum ve iri bebek doğumları da vajinada genişleme ve yırtılma riskini artıran faktörlerdir.
Bazı hastalarda normal doğum sonrası vajina girişi genişleyebilir, vajinal mukoza dışarı sarkmış olabilir. Yırtıklar ya da kötü epizyotomi skarları nedeniyel vulvada estetik olmayan deforme bir görünüm olabilir. Bunların tümünü çeşitli müdahalelerle düzeltmek mümkündür.
Doğum sonrası vajina genişlemesi gerek vajinal doğum, gerek sezeryan sonrası görülebilmektedir. Vajinal doğumda özellikle uzun süren doğumlar ya da iri bebek olması durumunda bu risk artar. Ayrıca operatif doğum, yani vakum ya da forseps kullanımı gereken zor doğumlarda da risk artar. Bu durumlarda doğumlarda vajinada çeşitli derecelerde yırtıklar olabilmektedir. Bu yırtıklar aşağıdaki şekilde özetlenebilir;
Doğum sonrası vajina sarkması olan hastaların çok merak ettiği bir konu doğum sonrası vajina darlığının eski haline dönüp dönmeyeceği konusudur.
Özellikle düzenli egzersiz yapan, derin yırtıkları olmayan, genetik olarak dokuları güçlü, iyi beslenen ve sigara kullanmayan hastalarda, doğum sonrası vajina eski darlığına dönebilir. Ancak risk grubu hastalarda doğum sonrası vajina darlığı eski haline dönmeyebilir.
Genellikle doğum sonrası lohusalık dönemi olarak kabul edilen ilk 6 hafta boyunca vajina iyileşmesi tamamlanır. Ancak özellikle gebelikte aşırı kilo almış hastalarda, karın içi basınç arttığı için, vajina sarkması hemen düzelmeyebilir. Bu nedenle 6 hafta sonrası şikayetleri devem eden hastalar bunları doğum sonrası ilk vajinal muayenelerinde doktorlarıyla görüşerek tedaviye birlikte karar verebilir.
Bu şikayetler vajinada genişlik hissi, basınçla idrar kaçırma, gaz ya da gayta kaçırma, genital bölgenin görüntüsünden rahatsız olma şeklinde özetlenebilir.
Doğumdan sonra vajinayı çevreleyen kasları sıkılaştırmak için yapılabilecek egzersizler mevcuttur. Bunlar kegel egzersizi olarak adlandırılır. Düzenli olarak yapıldığı takdirde, kaslardaki gevşemeye karşı oldukça etkili olurlar. Ancak çok ileri yırtıklarda bu egzersizler etkili olmaz ve cerrahi onarım gerekir.
Bu egzersizleri yapabilmek için öncelikle hangi kasın çalışacağını hissedebilmek gerekir. Bunun yöntemi tuvalette idrar yaparken bir anda idrarı tutmaya çalışmaktır. İdrarı tutarken kullandığımız kaslar PC kaslarıdır. Kegel egzersizleri sırasında düzenli olarak nefes alıp verirken bu kasları kasıp gevşetmek gerekir. Tekrar sayısı ve kası kasma süresi arttıkça, egzersizlerin etkinliği artar.
Doğum sonrası vajina yırtık tedavisi olarak da adlandırılan vajinoplasti işlemi hastalarımız tarafından çok sık talep edilen bir işlemdir.
Bu işlem sırasında hastalara genellikle sedasyon altında lokal anestezi uygulanmaktadır. Yani hastalar işlem sırasında uyudukları için hiçbir şey hissetmezler.
İşlem sırasında vajina mukozasından doku çıkarılır ve eş zamanlı olarak vajinayı çevreleyen kaslar dikişlerle sıkılaştırılır. Perine bölgesinde bulunan koyu renkli dokular ya da kötü iyileşmiş skarlar çıkarılarak, daha estetik dikişlerle onarım yapılabilir.
Eğer doğum sonrası oluşan yırtıklar 3 veya 4. derece derin yırtıklarsa, daha farklı tekniklerle gayta kontrolünü sağlayan anal sfinkteri onarmak gerekebilir.
Doğal yollarla vajinayı bir miktar daraltmanın yolu düzenli uygulanan diyet ve kegel egzersizleridir.